Jak zmniejszyć ryzyko nieszczęśliwego wypadku w gospodarstwie rolnym?
Praca w gospodarstwie rolnym wiąże się z dużym ryzykiem wypadków.
Ważne jest, aby rolnik odpowiedzialny za stan bezpieczeństwa w swoim gospodarstwie, pracujący na wielu stanowiskach, wymagających odmiennych umiejętności był świadomy zagrożeń, potrafił je zidentyfikować, przejął inicjatywę, kontrolował ryzyko, był dobrze zorganizowany, zadbał o bezpieczne otoczenie i stanowisko pracy w swoim gospodarstwie, stale poszerzał wiedzę na temat bezpieczeństwa oraz dawał przykład i motywował innych.
Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Od wiedzy i doświadczenia właścicieli gospodarstw zależy, czy odpowiednio zorganizują sobie pracę z uwagi na jej specyfikę, a mianowicie zróżnicowanie czynności czy sezonowe nasileniem prac.
W wyniku zdarzeń wypadkowych zgłoszonych przez rolników do Placówki Terenowej KRUS w Głubczycach w 2021 r. odnotowano między innymi upadki osób. Ta grupa wypadkowa występuje najliczniej wśród zgłoszeń, dokonywanych przez rolników z powiatu głubczyckiego, kędzierzyńsko – kozielskiego, a także prudnickiego.
Przyczyn upadków osób pracujących w gospodarstwie jest wiele. Należą do nich w szczególności:
- niekorzystanie z podestu/rusztowania podczas pracy na wysokości,
- nieprawidłowy sposób wchodzenia i schodzenia z drabiny,
- brak zabezpieczenia drabiny przed przechyłem i osunięciem,
- nieodpowiedni rodzaj drabiny /rozstawna używana jako przystawna o nieodpowiedniej długości do aktualnego zastosowania/,
- zły stan techniczny drabiny /domowa konstrukcja/,
- nieużywanie środków ochrony indywidualnej podczas prac na wysokości - szelek bezpieczeństwa, kasku ochronnego,
- nieprawidłowy sposób schodzenia z przyczepy – brak drabiny,
- niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności,
- pośpiech,
- nierówna i śliska nawierzchnia podwórza,
- nieodpowiednie obuwie,
- nieodpowiednie oświetlenie,
- wykonywanie pracy podczas niedyspozycji zdrowotnej.
Ryzyko zaistnienia wypadku można zminimalizować, by nikt nie został pozbawiony życia lub zdrowia.
Zaleca się, aby:
- przy pracach wykonywanych na rusztowaniach na wysokości powyżej 2 m od otaczającego poziomu podłogi zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji pionowej, odpowiednią stabilność i wytrzymałość na przewidywane obciążenia, a przed rozpoczęciem użytkowania rusztowania dokonać odbioru technicznego w trybie określonym w odrębnych przepisach. Podczas pracy na podwyższeniu, wymagającej wychylenia się poza obrys urządzenia albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała należy stosować sprzęt chroniący przed upadkiem tj. szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa oraz hełm ochronny.
- podczas wchodzenia i schodzenia z wysokości stosować zasadę trzypunktowego podparcia (dwie stopy i dłoń lub dwie dłonie i stopa powinny stykać się z drabiną),
- wchodzić i schodzić należy przodem do drabiny w taki sposób, by znajdować się między podłużnicami, trzymając się rękoma szczebli (a nie podłużnic),
- zapędzać drób spokojnie, zwłaszcza mając na uwadze nierówność terenu oraz pomiot z chowu drobiu,
- stosować obuwie robocze dostosowane do rodzaju i warunków wykonywanej pracy - odpowiednie są obuwie na płaskiej podeszwie, sznurowane, z protektorem, za kostkę,
- zwracać uwagę na stan obuwia roboczego, czy nie jest zużyte lub zabrudzone,
- drabina była właściwa do aktualnego zastosowania - nie używać drabiny przystawnej jako rozstawnej ani drabiny uszkodzonej,
- drabina przystawna odpowiednia do rodzaju wykonywanej pracy była solidnie ustawiona pod kątem 65 - 75 stopni i wystawała co najmniej 0,75 m nad powierzchnię, na którą się wchodzi,
- drabina była zawsze zabezpieczona przed przechyłem i poślizgiem - musi być ustawiona na płaskim, stabilnym podłożu i powinna być przymocowana dla zapewnienia stateczności,
- podczas schodzenia bądź wchodzenia na przyczepę każdorazowo korzystać z drabiny odpowiedniej długości, bez uszkodzeń i wad, wykonanej z mocnych podłużnic i szczebli,
- zarówno przy wchodzeniu, jak i schodzeniu z przyczepy bezwzględnie przyjmować prawidłową pozycję ciała - twarzą do szczebli,
- na bieżąco usuwać wszystkie uszkodzenia podłoża (m.in. wgłębienia) jak również wygrodzić wybieg dla drobiu, aby zminimalizować ryzyko poślizgnięcia się, upadku i dotkliwych urazów ciała,
- używać urządzeń zabezpieczających przed upadkiem z wysokości i środków ochrony osobistej.
Przestrzeganie zasad bhp opłaca się, biorąc pod uwagę skutki wypadków, chociażby te, związane z doznanym bólem i cierpieniem, trwałym inwalidztwem, a nawet śmiercią, poniesionymi kosztami leczenia czy dezorganizacją pracy w gospodarstwie rolnym i wysokimi kosztami rehabilitacji.
Przypominamy Państwu, że w razie zaistnienia wypadku przy pracy rolniczej należy zgłosić ten fakt bez zbędnej zwłoki: osobiście, za pośrednictwem poczty, telefonicznie lub pocztą elektroniczną.
Zgłaszając wypadek za pośrednictwem ePUAP można również złożyć Wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową.
Mając na uwadze sytuację epidemiczną zachęcam Państwa do odwiedzenia strony internetowej www.krus.gov.pl i zapoznania się z broszurami prewencyjnymi KRUS na temat zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym.
Z życzeniami bezwypadkowej pracy
Barbara Ziółko
Główny Specjalista
w Placówce Terenowej KRUS w Głubczycach
